Το Γιατί και Πώς της Πρώιμης Παρέμβασης

Η Πρώιμη παρέμβαση είναι διεθνώς διαδεδομένη και αφορά στην θεραπευτική παρέμβαση παιδιών ηλικίας 0 έως 3 ετών που έχουν διαγνωσθεί με Αναπτυξιακές Διαταραχές, Σύνδρομα ή και άλλες ιατρικές διαγνώσεις που επηρεάζουν την ανάπτυξή τους. Αυτά τα 3 έτη είναι τα πιο κρίσιμα για την ανάπτυξη ενός παιδιού, γι’ αυτό και δίνεται μεγάλη έμφαση στην παροχή υπηρεσιών σε τόσο μικρή ηλικία.

Η Πρώιμη Παρέμβαση αφορά στις δεξιότητες 5 διαφορετικών τομέων ανάπτυξης:

Κινητικές δεξιότητες (μπουσούλημα, περπάτημα, πιάσιμο, ζωγραφική, κατασκευή)

Γνωστικές δεξιότητες (σκέψη, μάθηση, επίλυση προβλήματος)

Επικοινωνιακές Δεξιότητες (με –λεκτικές επικοινωνιακές δεξιότητες, λεκτικές δεξιότητες - ομιλία, ακοή, κατανόηση των άλλων που μιλάνε)

Δεξιότητες αυτονομίας ( φαγητό, ντύσιμο)

Κοινωνικές – συναισθηματικές δεξιότητες ( παιχνίδι, αλληλεπίδραση με άλλους)

Η Πρώιμη Παρέμβαση παρέχεται τόσο στο σπίτι όσο και σε ιδιωτικά γραφεία θεραπειών. Η κάθε δεξιότητα δουλεύεται από σχετική ειδικότητα, αλλά σε πολλές περιπτώσεις ο τρόπος και τα υλικά παρέμβασης μπορούν να καλύψουν όλους τους τομείς! Για παράδειγμα, χρησιμοποιώντας την κούνια με παιδί ηλικίας 2 ετών, μπορείς άνετα να δουλέψεις πολλούς από τους παραπάνω τομείς μια και χρησιμοποιείς κίνηση, επικοινωνία, αλληλεπίδραση με ενήλικα ή και με άλλο παιδί αν πρέπει να την μοιραστεί, επίλυση προβλήματος αν είναι πιασμένη η κούνια κ.ά.

Ο ρόλος του Λογοπεδικού [1] είναι ιδιαίτερα κρίσιμος στην Πρώιμη Παρέμβαση τόσο ως προς την άμεση θεραπευτική παρέμβαση με το παιδί, όσο και με την έμμεση παρέμβαση καθοδηγώντας τους γονείς σε θέματα επικοινωνίας, λόγου, ομιλίας ακόμα και σε κοινωνικό – συναισθηματικών καταστάσεων. Το λάθος που γίνεται συχνά είναι να αφήνουν την λογοθεραπευτική παρέμβαση σε δευτερεύουσα μοίρα, νομίζοντας ότι δεν μπορεί να γίνει παρέμβαση σε τόσο μικρή ηλικία, μια και «δεν μιλάει ακόμα». Αυτό έχει να κάνει με την λανθασμένη άποψη ότι ο Λογοπεδικός ασχολείται μόνο με την ομιλία ή και το λόγο αφού έχει αναπτυχθεί.

Ο πρωταρχικός στόχος της πρώιμης παρέμβασης είναι να δώσει ο Λογοπεδικός στο παιδί τρόπους επικοινωνίας, αρχικά, και σταδιακά να ενισχύει την ανάπτυξή του με λόγο και καθαρή ομιλία. Για παράδειγμα, ένα παιδί 18 μηνών που δεν έχει καθόλου λόγο και παρουσιάζει εντάσεις, είναι σημαντικό να αρχίσει να δείχνει τι θέλει, (μη –λεκτική επικοινωνιακή δεξιότητα) και ο γονέας να χρησιμοποιεί τόσο λόγο όσο μπορεί να κατανοήσει το παιδί για να καταφέρει να αρχίσει να μιμείται, π.χ. μόνο μία λέξη. Έτσι θα μειωθούν οι εντάσεις μια και θα έχει τρόπο το παιδί να δείξει τι θέλει, θα νιώθει αποδεκτό και θα προσπαθεί να μιμηθεί και να αναπτύξει λόγο σιγά –σιγά.

Η πρώιμη παρέμβαση βασίζεται στο παιχνίδι και στα ενδιαφέροντα του ίδιου του παιδιού, αφού γίνει κατάλληλη αξιολόγηση, έτσι ώστε ο Λογοπεδικός να μπορέσει να ακολουθήσει το παιδί χρησιμοποιώντας ειδικές θεραπευτικές τεχνικές. Παρεμβαίνει θεραπευτικά μέσω του «εργαλείου» του παιδιού που είναι το παιχνίδι, για να μπορεί να αναπτυχθεί επικοινωνιακά, λεκτικά, κοινωνικά και συναισθηματικά, απλά διασκεδάζοντας!

[1] Λογοπεδικός και Λογοθεραπευτής είναι ακριβώς ο ίδιος όρος και απλά διαφέρει ανάλογα με τη χώρα εκπαίδευσης του θεραπευτή. Για διευκόλυνση εδώ θα χρησιμοποιείται μόνο ο όρος Λογοπεδικός.

Κίκα Γιαξόγλου

BSc Λογοπεδικός, MSc Ειδική Αγωγή (Παιδικός Αυτισμός)